ΔΗΜΟΙ και φωτοβολταικα "ηλιος"

Το Υπουργείο Περιβάλλοντος ανοίγει την πόρτα του φιλόδοξου προγράμματος «Ήλιος», στους δήμους της χώρας. Αναζητά συμμάχους στο κυνήγι του εντοπισμού συνολικά 200.000 στρεμμάτων, σε όλη την επικράτεια, για να εγκατασταθούν φωτοβολταϊκά συστήματα. Ο σχεδιασμός προβλέπει επενδύσεις άνω των 20 δισ. ευρώ, για την παραγωγή καθαρής ηλεκτρικής ενέργειας συνολικής ισχύος 10.000 μεγαβάτ. και εν συνεχεία, την εξαγωγή της σε χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης.

Με επιστολή του στην Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), ο υφυπουργός ΠΕΚΑ, Γιάννης Μανιάτης, γνωστοποίησε την πρόθεση της κυβέρνησης, να συνεργαστεί με όσους δήμους
επιθυμούν να προτείνουν προς αξιοποίηση μεγάλες δημόσιες εκτάσεις, χαμηλής παραγωγικότητας. Κατά προτίμηση, άνω των 500 στρεμμάτων, στην περιοχή ευθύνης τους, όπου θα τοποθετηθούν μονάδες Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), κυρίως φωτοβολταϊκά συστήματα.

Στην πρόσκλησή του, ο Γιάννης Μανιάτης αναφέρεται στα «εύλογα αντισταθμιστικά οφέλη, που θα αποκομίσουν οι τοπικές κοινωνίες». Αλλά και στην προσπάθεια που καταβάλλει το ΥΠΕΚΑ, μέσω και του προγράμματος «Ήλιος», προκειμένου να καταστήσει την Ελλάδα πρότυπο στην προώθηση της πράσινης ενέργειας. Εξέλιξη, που θα τονώσει, ταυτόχρονα, και την εθνική οικονομία. Πληροφορίες της «Ι», από αρμόδιες πηγές, αναφέρουν ότι οι δήμοι, που θα ενταχθούν στο πρόγραμμα, προσφέροντας «καθαρές» από ιδιοκτησιακά θέματα εκτάσεις, για την εγκατάσταση των φωτοβολταϊκών συστημάτων, θα έχουν αντισταθμιστικά οφέλη, τα οποία θα αφορούν:

-Σε θέσεις εργασίας για την εγκατάσταση και συντήρηση των συστημάτων, με την απορρόφηση, κατά προτεραιότητα, ανέργων κάθε περιοχής.
-Σε οικονομικά κίνητρα. Υπάρχουν σκέψεις στο ΥΠΕΚΑ, να θεσμοθετηθούν σχετικά ανταποδοτικά τέλη, ανάλογα με τις εκτάσεις που θα διαθέσει κάθε δήμος. Επιπροσθέτως, συζητείται να δοθούν επιδοτήσεις στους δήμους για έργα και προγράμματα.
Πάντως, στο ΥΠΕΚΑ δηλώνουν ανοιχτοί στον διάλογο, για να καταγράψουν και να αξιολογήσουν προτάσεις αντισταθμιστικών, που οι ίδιοι οι δήμοι, εφόσον θα διαθέσουν εκτάσεις, θα προτείνουν στο Υπουργείο.

Οι λόγοι συμμετοχής Το Πρόγραμμα «Ήλιος» προβλέπει την εξαγωγή ηλιακής ενέργειας στις χώρες της βόρειας Ευρώπης, κυρίως στη Γερμανία.

Τα έσοδα υπολογίζονται, βάσει των τιμών απορρόφησης που ισχύουν στη Γερμανία, σε 80 έως 100 δισ. για τα υπόλοιπα 25 χρόνια. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος βάζει τους δήμους ως ενεργούς παίκτες στο μεγάλο πρόγραμμα του «Ήλιος», για τους παρακάτω τρεις βασικούς λόγους:

1.Κτηματολόγιο και ασφάλεια συναλλαγών. Το ΥΠΕΚΑ επιχειρεί να παρακάμψει τον σκόπελο της απουσίας ενός ολοκληρωμένου συστήματος Κτηματολογίου, που θα πρόσφερε τις κατάλληλες εκτάσεις του Δημοσίου, με εγγυημένη ασφάλεια για τους επενδυτές. Η αλήθεια είναι ότι Κτηματολόγιο, με οριστικούς τίτλους ιδιοκτησίας δεν έχει ακόμη υλοποιηθεί. Οι μέχρι τώρα κτηματογραφήσεις καλύπτουν περίπου το 20% της ελληνικής επικράτειας, κυρίως σε αστικές περιοχές. Για το 80% των εκτάσεων, δηλαδή σχεδόν το σύνολο της χώρας, η ιδιοκτησιακή εικόνα είναι θολή. Ακόμη και στις περιοχές που έχουν γίνει τα τελευταία 15 χρόνια κτηματογραφήσεις από την «Κτηματολόγιο ΑΕ», υπάρχουν μεγάλες εκκρεμότητες αλλά και αντιδράσεις μικρών και μεγαλύτερων συμφερόντων, μέχρι την μετατροπή των υποθηκοφυλακείων σε οριστικά κτηματολογικά γραφεία. Ο Οργανισμός Κτηματολογίου και Χαρτογραφήσεων Ελλάδας (ΟΚΧΕ) διαθέτει την τεχνογνωσία, να προχωρήσει γρήγορα και αξιόπιστα στο Κτηματολόγιο του Ήλιος. Όλα δείχνουν ότι θα κινηθεί παράλληλα.

2.Καθαρές δημοτικές εκτάσεις. Οι περισσότεροι δήμοι, κυρίως της περιφέρειας, διαθέτουν χέρσες εκτάσεις, οι οποίες παραμένουν σε μεγάλο βαθμό αναξιοποίητες. Μπορούν να διατεθούν για την εγκατάσταση συστημάτων ΑΠΕ. Οι δήμοι θεωρούνται οι καταλληλότεροι φορείς, για να αναλάβουν την ευθύνη και να υποδείξουν εκτάσεις. Ακόμη κι αν αυτές είναι αμφισβητούμενες, ή εμπλέκονται στη διεκδίκησή τους κι άλλοι φορείς του Δημοσίου (ΚΕΔ, Υπουργείο Οικονομικών, Γεωργίας κ.λπ.). Αυτό, διότι έχουν τις προϋποθέσεις, τα στοιχεία και την άμεση γνώση, να υπερασπιστούν ακόμη και δικαστικά, αν χρειαστεί, την ιδιοκτησία τους επί των εκτάσεων. Κάτι, που είναι αμφίβολο, ότι μπορούν να κάνουν με επιτυχία άλλοι δημόσιοι φορείς.

3. Συμμαχία με τις τοπικές κοινωνίες. Καταλυτικής σημασίας ζήτημα, για την επιτυχημένη εγκατάσταση και λειτουργία των φωτοβολταϊκών συστημάτων του «Ήλιος», είναι η στάση, που θα κρατήσουν οι τοπικές κοινωνίες. Ενδεχόμενες αντιδράσεις τοπικών παραγόντων, είναι βέβαιο ότι θα βάλουν το εγχείρημα σε δοκιμασία. Η συμμετοχή των δήμων στο πρόγραμμα, και μάλιστα με δική τους πρόταση, έχοντας να αποκομίσουν αντισταθμιστικά οφέλη, δημιουργεί συνθήκες αποδοχής και συμμετοχής των τοπικών κοινωνιών. Χωρίς να επιβεβαιώνονται οι σχετικές πληροφορίες, υπάρχουν προσεγγίσεις ότι η εφαρμογή του «Ήλιος» στη χώρα μας θα γίνει με τη μέθοδο των ειδικών ζωνών. Δηλαδή με πολύ χαμηλές αμοιβές εργασίας, και χωρίς εργασιακές και ασφαλιστικές καλύψεις για τους απασχολούμενους. Είναι αξιοσημείωτο ότι υπάρχουν δήμοι, που έχουν προλάβει την πρόσκληση του Υπουργείου Περιβάλλοντος, και έχουν σπεύσει να ζητήσουν τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο δήμος Τρικκαίων, του νομού Τρικάλων. Ζήτησε από το ΥΠΕΚΑ να αξιοποιηθούν χέρσες δημοτικές εκτάσεις, για την παραγωγή ενέργειας. Σε επιστολή του, ο δήμος τονίζει ότι «διαθέτει χιλιάδες στρέμματα μη παραγωγικής γης, που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν στο παραπάνω ενεργειακό πρόγραμμα». Και συμπληρώνει ότι «τα αντισταθμιστικά οφέλη μπορούν να είναι ανάλογα των μικρών υδροηλεκτρικών έργων».

Έντονο γερμανικό ενδιαφέρον και, στο βάθος, απόσβεση χρέους 
ΥΠΑΡΧΕΙ έντονο και καταγεγραμμένο ενδιαφέρον της Γερμανίας, για εισαγωγή «πράσινης» ενέργειας από την Ελλάδα. Το επενδυτικό πρόγραμμα, συνολικού ύψους άνω των 20 δισ. ευρώ, θα δώσει ώθηση στην ελληνική οικονομία και στην απασχόληση. Παράλληλα, υπάρχει δυνατότητα έσοδα 20 έως 30 δισ. ευρώ, προερχόμενα από το «Ήλιος», να διατεθούν για την απόσβεση του υπέρογκου δημόσιου χρέους της Ελλάδας, μέσω τιτλοποίησης.
Αυτοί είναι τρεις από τους βασικούς λόγους, που η κυβέρνηση και τα συναρμόδια Υπουργεία, Οικονομικών, Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, έχουν αναδείξει τη δρομολόγηση του προγράμματος «Ήλιος», σε ζήτημα αιχμής. Πασχίζουν να ξεπεράσουν την πληθώρα οικονομικών, κοινωνικών και γραφειοκρατικών εμποδίων, που ανακύπτουν για μικρές και μεγαλύτερες επενδύσεις, και να δημιουργήσουν συνθήκες υλοποίησης του προγράμματος.

Το έντονο γερμανικό ενδιαφέρον για το «Ήλιος», έχει καταγραφεί σε συναντήσεις πολιτικών αξιωματούχων και επιχειρηματιών, στην Αθήνα και το Βερολίνο. Επισφραγίστηκε κατά την πρόσφατη επίσκεψη του αντικαγκελαρίου και υπουργού Οικονομίας της Γερμανίας Φίλιπ Ρέσλερ, επικεφαλής 70 επιχειρηματιών στη χώρα μας. Στις συναντήσεις, που είχε ο αντικαγκελάριος με τους Ε. Βενιζέλο, Μ. Χρυσοχοΐδη και Γ. Παπακωνσταντίνου, συζητήθηκε η αξιοποίηση εσόδων από το «Ήλιος», για την απόσβεση του δημοσίου χρέους.
(Ισοτιμία, 29/10/2011- enrgy press 31/10/2011)